Son zamanlarda özellikle Segwit2x tartışmalarıyla gündeme gelen lightning network, blockchain ağ yapısındaki eksikliklere karşı fayda sağlayacağı düşünülen bir sistemdir. Blockchain üzerinde yapılan değer transferi işleminin, yoğunluğa bağlı olarak oluşan zaman kaybı sorunuyla birlikte komisyonlar nedeniyle ortaya çıkan işleyiş problemlerini çözmek için geliştirilen ağ, katman-2 için geliştirilen bir ölçeklendirme çözümüdür.
Ücretsiz bir hizmet olarak sunulan Lightning Network (Yıldırım Ağı) sistemi, Litecoin ağı üzerinde test edilmiştir. Yıldırım ağı siteminin özelliklerine geçmeden önce lightning network nedir, nasıl çalışır ve temel özellikleri nelerdir sorularını ele alalım.
Lightning network nedir?
Charlie Lee tarafından Lightning Labs şirketi tarafından geliştirilen lightning network, ikinci katman protokolü olarak işlev gören blockchain çözümüdür. Bitcoin ve blockchain ağlarında ortaya çıkan hız ve ölçeklendirme sorunlarına karşı hızlı ve verimli bir işleyiş sunar. Açık kaynak koduyla geliştirilen lightning network Bitcoin ağındaki ödeme sorunlarına ve yavaş işleyişe karşı eşler arası işlemleri hızlandırmayı sağlar. Bu sayede kullanıcılar yaptıkları her işlemde zaman kaydetmeden daha seri çalışma imkânı bulur.
Lightning network BTC’den birçok noktada ayrılır. Bitcoin ağından farklı olarak kendi zinciri vardır ve blok onayı beklemeden çalışır. Bitcoin ağında ise işlem süreleri saniyede 7 işlemdir ve işleyişteki bu yavaşlık geçmişteki örneklerde görüldüğü gibi hard fork gibi blockchain ağındaki ayrışmalara neden olur.
Yeni bir blockchain yerine katman-2 çözümü sunan lightning network üzerindeki işlem hızı ise saniyede 1 milyona yakındır ve daha ucuz işlem için mikro ödeme kanalları kullanır. Bu özellikleri ile Bitcoin’deki aksaklıklar çözüm getirir.
Yavaş ve yüksek ücretli işlemlerden kaynaklı ağ tıkanıklığını kaldırarak çözümler sunan lightning network, Satoshi Nakamoto tarafından geliştirilen ödeme yöntemlerini kullanarak sınırsız sayıda hızlı ve ucuz işlem gönderilmesini sağlar. Bitcoin ödeme kanalı üzerinden çalışan lightning network, Bitcoin ağında işlem yoğunluğu yaratmadan kullanıcıların ödeme yapmalarına imkân veren bir defter görevi görür. İşlem esnasında iki taraftan da bir miktar BTC ağa bloke edilir ve böylece çift yönlü ödeme kanalı oluşur. Ödeme gerçekleşene kadar state channels adı verilen bu ağ açık kalır ve her iki taraf da bu kanal üzerinden transfer yapabilir. Düğümler onay gerektirmediği için hızlı ve daha tasarrufludur ve anında gerçekleşir. Akıllı sözleşmeleri kullanarak gerçekleşen bu sistemde kapatma işlemi ana blockchaine gönderilir ve kaydedilerek işlem sonlandırılır. Lightning network, Bitcoin ağındaki dört temel soruna yoğunlaşır. Bunlar; işlem hızı, yüksek ücret, ölçeklenebilirlik, gizlilik olarak belirlenmiştir. Bitcoin’de mikro ödeme kolaylığı için işlemleri kaydetmeden yeni bir katman ekleyen bu sistem, blockchain dışında kısıtlama olmadan birçok avantaj sağlar. Lightning network, kanal yönetiminden ödeme geçmişine kadar farklı avantajlar da sağlar. Özellikle mikro ödemelerde günlük işlem geçmişini takip ederek zincir dışındaki etkileşimlerde anında sonuç almayı sağlar. Geliştirme süreci devam eden lightning network, tamamen fayda amaçlı üretilen bir çözümdür ve ekosistemin kullanım alanı her geçen gün genişlemektedir. Bitcoin’in yanında Litecoin lightning network kullanır. Hem BTC hem de Litecoin için lightning networke uyumlu bir cüzdana ihtiyaç duyulur. Lightning network kullanımında ve cüzdan seçiminde dikkat edilmesi gereken hususlar şöyledir: Lightning networkun crypto gönderip almayı kolaylaştıran saklama cüzdanları ve kullanıcı tarafından kontrol edilen saklama dışı cüzdanları bulunur. Bunun yanında gerçek dünyada kullanım alanlarına sahip olan lightning network, benzersiz potansiyeli ile yavaş bir gelişim sergilemesine rağmen tamamen fayda amaçlı işlevi ile geleceğin teknolojisi olma konusunda hızla ilerlemektedir. Kesin olarak bilinmemekle birlikte lightning network yalnızca birkaç sentlik çok düşük bir işlem ücretine sahiptir. Bunun yanında işlemler için ücret alınmadığı, yalnızca kanal açma ve kapama işlemleri için düşük bir ücret talep edildiği bilinmektedir. Güncel verilere göre saniyede 1.000.000 işlem kapasitesine sahip olan lightning network, Bitcoin’e nazaran hızlı bir çalışma şekline sahiptir. Lightning network karmaşık bir kullanıma sahip olduğu için bazı dezavantajlar taşır. Özellikle yeni başlayanlar için kanal açma gibi işlemler karmaşık olabilir. Ayrıca güvenlik sorunlarına karşı açıkları bulunan sistem, likidite açısından işlem kapasitesini kısıtlandığı için eleştirilir. Ek olarak merkeziyetçilik sorunu ile karşı karşıyadır. Yazı içeriğindeki bilgiler tamamen bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir yatırım tavsiyesi niteliği taşımaz. Yaptığınız yatırımlardan kaynaklı kâr ya da zararınızdan yazar ve kriptoparahaber.com sorumlu değildir. Yatırım nihayetinde bilgi, birikim, tecrübe, araştırma ve şahsi kararlar gibi birçok temele dayanır.Lightning network nasıl çalışır?
Lightning network avantajları
Lightning network nasıl kullanılır?
Sık Sorulan Sorular
