Dijital para birimleri ve blockchain teknolojisi için hayati derecede önemli bir kavrama yakından bakıyoruz. Bitcoin ve blockchain haberlerini takip ediyorsanız “Hard Fork” tanımına sıkça rastlamış olabilirsiniz. Türkçe karşılığı “Sert Çatal” anlamına gelen bu kavramın tahmin edebileceğiniz gibi gerçek çatal veya yemek ile hiçbir alakası yok. Bu kavram blockchain platformlarında karşımıza çıkan özel bir işlemin adı.
Hard fork nedir ve nasıl oluşur?
Hard fork ne demek sorusuna geçmeden önce blockchain yapısına bir göz atmamız lazım. Blockchain bir dizi bilgi içeren tek sıralık veri kümelerinin arka arkaya eklenmesi ile oluşturulan zincire benzer veri bloklarına verilen isimdir. Bunu gelir ve gider bilgilerinin girildiği bir Excel tablosuna veya satış işlemlerinin kaydedildiği bir veri tabanına benzetebiliriz.
Öte yandan blockchaini bir tablodan veya veri tabanından farklı kılan en önemli nokta, bu verilerin tek bir bilgisayar veya cihaz üzerinde saklanmamasıdır. Blockchain bilgisi, tüm kullanıcıları veya kullanıcısı olmayan birbirinden bağımsız depolama noktalarında saklanır. Hemen bir örnek verelim, eğer Torrent uygulaması kullandıysanız tam olarak blockchain de böyle bir yapıya sahiptir. İçerik hiç tanımadığınız kim olduğunu bilmediğiniz binlerce hatta milyonlarca kişinin makinelerinde tutulur ve siz bu veriyi ister tek noktadan ister parçalar hâlinde binlerce noktadan çekebilirsiniz.
Şöyle özetleyelim: Blockchain sistemi; tek bir merkezi olmayan, dağınık bir bilgi kümesidir.
Sistemlerin veya kullanıcıların gerçekleştirdiği tüm işlemler zincire kaydedilir ve daha sonra zincirin tek bir noktasında veya belli bir kısmında bir değişiklik yapılsa bile sistem geneli ile bu uyumsuz olduğu için bu değişiklik sistem tarafından reddedilir. Bu yüzden Blockchain güvenli bir yapı olarak internetten sonraki en büyük devrim olarak değerlendiriliyor.
Hard Fork nasıl çalışır ve örnekleri
Elimizde merkezi olmayan, tüm uç noktaların bütünü oluşturduğu ve koruduğu bir sistem var. Ancak bu sistem içinde bir şekilde sistemi kandıracak bir durum veya sorun oluşursa ne olur?
İşte bu durum Ethereum’un başına geldi ve Bitcoin hard forku ile birlikte en bilinen hard fork örneği Ethereum hard forku oldu. 17 Haziran 2016’da bir saldırgan Ethereum sisteminin içindeki bir açığı kullanarak 50 milyon dolarlık dijital parayı çaldı. Sistem kendi özelliğinin kurbanı olmuştu. Herkesin gözü önünde hırsızlık kayıtları ile gerçekleşti ve hiç kimse bunu durduramadı.
Bu olay sonrasında alevli tartışmalar ile nasıl bir adım atılacağı gündeme geldi. Değerlendirmelerden sonra “Hard Fork” adı verilen işlemin uygulanmasına karar verildi. “Hard Fork” işlemi ile blockchain yapısını yöneten yeni kurallar sisteme dahil edilir. Bu sistem üzerinde kalıcı bir çatallaşmaya neden olur zira eski sistemde kalanlar için yeni kurallar bir anlam ifade etmemektedir. Öte yandan yeni kuralları kullanan uç noktalar için artık eski yapı geçersiz bir hâle gelir. Yani blockchain sistemi belli bir noktadan itibaren ikiye ayrılmış olur.
Hard Fork işleminin tümüyle başarılı olması için sistemin tüm kullanıcılarının bunu kabul etmesi ve uygulaması gerekiyor. Ethereum sistemi için durum tam olarak böyle oldu denilemez zira bazı madenciler ve kullanıcılar eski sistemde kalmayı tercih ettiler. Topluluğun büyük bir kısmı ise yeni yapıya geçti. Ancak yaşanan Hard Fork uygulaması Ethereum camiasını ikiye böldü ve bu kripto para birimine olan güveni ciddi şekilde sarstı. Öte yandan blockchain sistemi ile alakalı önemli bir deneyim ve tecrübe kazanılmasına yol açtı.
Bitcoin hard forklerine ise Bitcoin Cash hard fork olayı örnek verilir. Bu olay, madenciler arasında blok boyutu üzerine bir anlaşmazlık sonrasında yaşandı. Madenciler blok boyutunu 1 MB’ten 8 MB’a çıkarmak istediklerinde doğran anlaşmazlıkla birbirinden farklı iki farklı blok zincir ortaya çıktı.
koinforum
Sık Sorulan Sorular
Kripto para ekosisteminde hard fork kripto parayı genellikle olumlu etkiler. Herhangi bir kripto varlıkta sert çatallaşma başladıktan sonra varlığın fiyatı yükselişe geçer ve değer kazanır.
Ethereum ve Bitcoin Cash örnekleri incelendiğinde kripto sektöründe hard fork işleminin fikir ayrılıklarında ve güvenlik açıklarında ortaya çıktığı görülür. Ek olarak hard fork blok zincire dair protokol değişikliği yapılmak istendiğinde kullanılan bir yöntemdir.
Benzer olmasına rağmen farklı sonuçlar doğuran hard fork ile soft fork, eski sürümler ile iletişim açısından farklılık gösterir. Soft fork, değişiklik sonucunda eski sürüm ile iletişim kurmaya devam ederken hard fork kavramında bloklar arasındaki iletişim tamamen kesilir.
Yazı içeriğindeki bilgiler tamamen bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir yatırım tavsiyesi niteliği taşımaz. Yaptığınız yatırımlardan kaynaklı kâr ya da zararınızdan yazar ve kriptoparahaber.com sorumlu değildir. Yatırım nihayetinde bilgi, birikim, tecrübe, araştırma ve şahsi kararlar gibi birçok temele dayanır.
