Kripto para piyasası özellikle 2017 yılındaki getirilerinden dolayı tüm dünyada ilgi odağı olan bir finansal piyasa haline dönüştü. Kripto paraların aşırı oynaklığına rağmen yüksek getirisi yatırımcılara cazip gelirken, arkasında bulunan teknoloji olan Blockchain teknolojisi tüm dünya tarafından hızla benimseniyor. Devrim olarak nitelendirilen bu finansal sistem ve teknoloji için ilgi bu kadar büyükken, devletlerin de bu konuda boş durmadığını görüyoruz. Özellikle gelişmiş ülkeler, kısa sürede oldukça mesafe kaydederek, kripto para piyasasını düzenleme yoluna girdiler bile. Şimdi merak konusu olan Türkiye’de kripto para düzenlemeleri ne zaman yapılacak?
Türkiye’de kripto para düzenlemeleri vergi konusunu da ele alacak
Bir finansal piyasanın düzenlenmesi devlet tarafından iki ana başlık altında gerçekleşir. Bunlardan biri bu finansal piyasanın aktörlerinin sınırlarını belirlemek, ikincisi ise yapılan işlemler sonucu elde edilen kazançlardan vergi geliri elde etmek. Kabaca bu iki başlık altında tasnif edebileceğimiz düzenlemelerin elbette ki oldukça detaylı ve dikkat edilmesi gereken bir çok hukuki alt başlıkları bulunmaktadır.
2017 yılının 4. Çeyreğine doğru ülkemizde de kripto paralardan elde edilen kazançların vergilendirme konusu gündeme gelse de henüz bununla ilgili somut bir adım atılmadığını görüyoruz. Kaldı ki vergilendirme konusunda yurt dışındaki gelişmiş ülkeler şimdiden kripto finansal sistemini belirli bir tabana oturtup, elde edilen gelirleri vergilendirme yoluna gitmişlerdir.
Türkiye için çok yeni olan bu sektörün ise vergi konusunda henüz adı konulamamıştır. Bundan dolayı da kripto piyasasında yapılan işlemler üzerinden elde edilen gelirler henüz herhangi bir vergiye tabi değildir.
Konunun muhatabı olan Sermaye piyasası kurulu (SPK), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Maliye Bakanlığı, kripto paraların adını koyma konusunda ortak bir mutabakat için çalıştığı bilinmektedir. Bilindiği gibi bir varlıktan vergi alınması için verginin konusu tespit edilmelidir. Bu bağlamda Türkiye’de işlemleri yapılan kripto paralara emtia mı, para mı yoksa menkul kıymet tanımlaması mı yapılmalı konusunda fikir ayrılıkları bulunmaktadır.
SPK konu ile ilgili kripto paraların menkul kıymet tanımına uymadığını açıkça ifade ederken, TCMB’de bu dijital varlıklara para denemeyeceğini belirtiyor. TCMB’nin para tanımına göre varlığın belirli bir merkeze bağlı olması gerektiği açıkça ifade edilirken, aynı zamanda paranın 4 ana özelliğinin tamamını da karşılamadığı belirtiliyor. Son gelişmeler böyle iken geriye ise sadece emtia tanımı kalıyor. Fakat kesin olarak bu varlıklara bir isim konulmadığından da vergilendirme sürecine geçilemediğini görüyoruz.
Kripto paralar konusunda düzenleme getirilmesi daha sağlıklı bir yatırım ortamı sağlayacaktır
Öte yandan Türkiye’de kripto para düzenlemeleri, piyasa oyuncularının sınırlarının belirlenmesini sağlayacaktır. Böylece piyasanın kayıt altına alınması usulsüzlük, kara para aklama ve çeşitli manipülasyonların önüne geçilmesi açısından oldukça faydalı olacaktır. Türkiye’de kripto para borsalarının Maliye bakanlığı ve SPK tarafından denetlenip, düzenlenmesi süreci ise piyasaya güven katarak, daha çok kişinin bu sektöre yatırım yapmasını sağlayacaktır. Ayrıca şu an ülkemizde kripto piyasasına soğuk bakan kurumsal yatırımcıların da sektöre dahil olmasına imkan tanınacaktır.
Tüm bu düzenlemelerin yararları yanında piyasa oyuncularının bir kesimi bu yararları göz ardı ederek, eleştirel bir gözle bakmaktadır. Piyasanın doğası bilindiği gibi merkezsiz bir yapıdır. Ve bazıları bu merkezsiz yapının düzenlenmesi ve belli bir denetim altına girmesinin piyasanın yapısını bozacağını düşünmektedir.
Öte yandan denetime tabi olmayan bir yapının ne kadar güvenli olacağı ve yatırımcılara nasıl güven vereceği de tartışma konusudur. Bu iki tarafın konu hakkında tartışmaları süre gelirken, Türkiye’de kripto para düzenlemeleri çalışmaları son sürat devam ediyor gibi gözüküyor. Yakın zamanda ise düzenlemeler hakkında resmi makamlardan gelebilecek olan açıklamalar konunun daha iyi aydınlanmasını sağlayacaktır.
Peki, siz Türkiye’de kripto para düzenlemeleri hakkında ne düşünüyorsunuz? Bir düzenleme yapılması sektörün gelişmesine fayda mı sağlar? Yoksa kripto piyasasının vergiye tabi olması ve denetim altına alınması yatırımcıları uzaklaştırır mı?
