Ethereum, gelecekte pay ispatına (proof of stake-PoS) geçmeyi planlıyor. PoS’a geçiş yapmak sözde tüketilen enerjiyi yüz kat veya yüzde 99 oranında düşürecek görüşü hakim. Kripto paranın çok fazla enerji kullandığı ve bu nedenle verimsiz ve çevre dostu olmadığı yönünde tekrarlanan iddialar bulunuyor. Bazı raporlar, kripto para madenciliğinin altın madenciliğinden daha fazla enerji kullandığını, bazıları ise bunun tersini bulduğunu iddia ediyor. Bazı araştırmacılar madenciliğin çevre için genel olarak kötü olduğunu düşünüyor.
Ethereum dünya çapında bir bilgisayar olma hedefiyle başlamıştı. Blockchain akıllı sözleşmelere ilk başlayan ve bununla birlikte gelişen bir geliştirici topluluğu oldu. Ether’in fiyatı 2018’de 1400 dolar civarındaydı ve kısa süre önce 200 doların altında işlem görmeye başladı.
Bitcoin’e benzer şekilde, Ethereum Blockchain’i sabitlemek için iş ispatını (Proof of Work-PoW) bir fikir birliği mekanizması olarak kullanıyor. Bununla birlikte, Ethereum’un kurucusu Vitalik Buterin, Ethereum Blockchain’ini korumak için harcanan enerjinin önemini vurgu yaptı. PoW tabanlı Blockchain’lerin oluşturduğu ekolojik sorunlara kimse dikkat etmese bile, elektrik gibi temel ihtiyaçlardan mahrum kalan gerçek insanlar var.
Bu, büyük ölçüde PoW tabanlı Blockchain madencilerinin kriptografik olarak güvenli işlem yapmak için rekabet etmeleri ile alakalı. Ayrıca madencilerin hesap kapasitesi bakımından kendilerini bir kenara koymalarını sağlıyor. Ve bu da milyonlarca dolar değerinde elektrik ve madencilikle ilgili maliyetin yakılmasına neden oluyor.
Vitalik’e göre, İş ispatı (PoW) tabanlı büyük miktarlardaki elektrik ve madencilik donanımı konsepti, yalnızca madencilik ile elde edilen kripto para formlarında ödül üretme öncülüğüne dayanıyor. Bu, daha fazla maden gücünün doğrudan gelirle orantılı olduğu anlamına geliyor.
İş ispatı (proof of work), mutlaka büyük ödüller ile varoluş haline getirilen büyük bir güç mantığı üzerinde çalışır.
Pay ispatı (proof of stake), ağın korunmasına yönelik tamamen zıt bir felsefe uygular.
Pay ispatı, güvenlik için ödüllere değil, cezalara dayanarak bu simetriyi bozuyor.
Pay ispatına (Proof of Stake – PoS) giriş
İş ispatı ile madenciler aynı işlemleri yapmak için yarışırlar. Bununla birlikte, pay ispatı, işlemleri işlemek ve güvenceye almak için onaylayıcıları rastgele seçer.
Bir pay ispatı sisteminde, onaylayıcılar madencilerin eşdeğeridir. İkincisi, bir PoS sistemi içindeki öncelikli endişe ise onaycıların her zaman dürüst olmasını sağlamak. Bu, doğrulama Ether cinsinden teminat olarak belirtilen bir payı koymalarını gerekliliğini ele alır.
Dolayısıyla, iş ispatının felsefesini tek cümle ile ifade etmek gerekirse, “güvenlik, yanan enerjiden gelir” değil, “güvenlik kaybedilmiş ekonomik değeri ortaya koymaktan gelir” denebilir.
Bir onaycının payı arttıkça, işlemleri doğrulamak için seçilme şansı da artar. Daha da önemlisi, hile yaparken yakalanan doğrulayıcıların kaybedecekleri yine kendi paylarıdır. Potansiyel ödüller ile hile yapma riskleri arasındaki bu asimetrik fark, doğrulayıcıların her zaman dürüst kalmasını sağlar.
PoS ile ilgili en ilginç şeylerden biri, onaylayıcıların ağı güvenli tutmak için (PoW’a göre) daha fazla enerji harcamaması gerçeğidir. Buna göre ödül de önemli ölçüde daha düşük olabilir. Casper Github wiki’ye göre:
Yüksek elektrik tüketimi eksikliği nedeniyle, katılımcıların ağa katılmasına devam etmeleri için motive etmek adına yeni coin basma gereği yoktur.
PoS alanında kıyasıya bir rekabet görülecek
İlk hamle avantajına sahip olan Ethereum, ilk dünya bilgisayar türünü inşa etme konusunda kesinlikle ilerleme kaydetti. Artık ETH tedarikinin yaklaşık yüzde 1’ini kilitleyen merkezi olmayan bir stabil coin olan MakerDAO gibi Ethereum’un üzerine inşa edilmiş birçok protokolümüz var. Bunun dışında, Compound, dYdX, CDx gibi bir projeden oluşan gelişmekte olan bir DeFi (Merkezi Olmayan Finansman) topluluğunu da sayabiliriz.
Ancak, EOS, Cardano, Dfinity ve Cosmos gibi PoS şikâyet zincirlerini oluşturmak için yarışan başka takımlar da var. Sonuç olarak, Ethereum akıllı sözleşme platformunun enerji tüketimi konusunun üstesinden gelirken ve en önemlisi ölçeklendirme konusunda 1. sıradaki yerini koruyup koruyamayacağı henüz belli değil.
En güncel haberlerimizi Telegram kanalımızdan, Instagram hesabımızdan, Facebook sayfamızdan ve Twitter hesabımızdan takip edebilirsiniz.
Yazı içeriğindeki bilgiler, tamamen bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir yatırım tavsiyesi niteliği taşımaz. Yapıyor olduğunuz yatırımlardan kaynaklı kâr ya da zararınızdan yazar ve kriptoparahaber.com sorumlu değildir. Yatırım, nihayetinde bilgi, birikim, tecrübe, araştırma ve şahsi kararlar gibi birçok temele dayanır.
