Bitcoin ve Ekonomik özgürlük kavramları, birbiri ile paralel iki kavram gibi görünüyor. Ekonomik özgürlükler üzerine Dünyada birçok çalışma yapılmıştır. Ekonomik özgürlük, kişi başına düşen GSYİH ile açıkça bağlantılıdır. CCN, Bitcoin’i yasaklayan veya yasal düzenlemeler konusunda ciddi kısıtlamalara giden ülkelerin, ekonomik özgürlük sıralamasında düşük seviyede olduğunu ve kişi başı GSYİH’sının düşük olduğunu söyledi. Bu özgür olmayan rejimler halkları için yoksulluk yaratmada rol oynamaktadır.
2017 Miras Vakfı’nın (Heritage Foundation) Ekonomik Özgürlük Endeksine göre , aşağıdaki 5 ülke ekonomik açıdan en özgür ülkeler oldu:
- Hong Kong
- Singapur
- Yeni Zelanda
- İsviçre
- Avustralya
Heritage , ekonomik özgürlüğü değerlendirmek için aşağıdaki 4 kategoriyi kullanıyor:
- Hukukun üstünlüğü (mülkiyet hakları, devlet bütünlüğü, yargı etkililiği)
- Devlet Büyüklüğü (devlet harcamaları, vergi yükü, mali sağlık)
- Düzenleyici Etkinlik (iş özgürlüğü, emek özgürlüğü, parasal özgürlük)
- Açık Piyasalar (ticaret özgürlüğü, yatırım özgürlüğü, maddi özgürlük)
Dünya Bankaları 2016 sayılarını kullanarak, ekonomik açıdan en özgür 5 toplum için kişi başı GSYİH’ya bakalım:
- Hong Kong $ 43,681
- Singapur $ 52,961
- Yeni Zelanda $ 39,427
- İsviçre $ 78,813
- Avustralya. $ 49.929
Ekonomik özgürlüğe sahip olmak, maddi açıdan iyi durumda olan insanlarla ilişkilidir. Bir ülkenin ekonomisi ne kadar iyi olursa, insanlar o kadar özgür olur. Ekonomik büyüme ve kişi başına düşen GSYİH artışları daha uzun ömür, daha fazla seçim, daha az kirlilik, daha küçük aileler ve yeni teknolojik atılımlara neden olmaktadır. Ülkeler daha zenginleşerek gezegeni etkili bir şekilde kurtarabilirler.
Bitcoin’i yasaklama
Wikipedia’ya göre, aşağıdaki 5 ülke Bitcoin’i yasaklamıştır:
- Fas
- Bolivya
- Ekvador
- Kırgızistan
- Bangladeş
Şimdi, Bitcoin’in yasak olduğu ülkelerin Miras Ekonomik Özgürlük Endeksinde nasıl yer aldığını görelim :
- Fas 86. sırada
- Bolivya 168. sırada
- Ekvador 160. sırada
- Kırgızistan 89. sırada
- Bangladeş 128. sırada
Fas ve Kırgızistan Heritage Foundation tarafından ılımlı olarak serbest bırakılmış sayılır. Bangladeş çoğunlukla baskı altına alınmış, Bolivya ve Ekvator baskısı altında kalmıştır. Bitoin’i yasaklayan ülkelerin açıkça ekonomik açıdan özgür olmadıkları görülmektedir.
Şimdi Bitcoin’in yasak olduğu ülkelerin kişi başına GSYİH’lerinin Dünya Bankası’ndan alınan ABD Doları cinsinden verilerine bakalım:
- Fas $ 2,832
- Bolivya $ 3,105
- Ekvator $ 5,969
- Kırgızistan $ 1.077
- Bangladeş $ 1,359
Özgür ve Zengin Ülkeler Bitcoin’i Kabul Ettiler
Japonya, bitcoin’i yasal hale getirdi. Bu hareket ülkede, GSYİH’sında bir artışına neden olmuş gibi görünüyor. Çin’in en büyük kripto para borsası bile, sadece Japonya ve Güney Kore’ye taşınmak için bir anlaşma imzaladı.
İsviçre, Zug’de bir kripto para odası üretti. Kripto Vadisi, blok zinciri ve kripto para teknolojilerin ön saflarında olmasını amaçlayan hükümet destekli bir birlik haline geldi. Bu ülkeler ekonomik özgürlüklerden korkmuyorlar.
Diğer yandan sayısı oldukça fazla olan bu listede sayamayacağımız birçok ülke, Bitcoin ve kripto paralar hakkında yasal düzenlemelere gitmektedirler. Avrupanın birçok ülkesinde ”Bitcoin yasağı” söz konusu bile değildir. ABD, her eyaletinde farklı yasalarla Kripto paralar hakkında belirli çerçeveler çizebilmektedir. Rusya, sektörle ilgili hükümet kanadında ciddi adımlar atmıştır.
Bir ülke ne kadar ekonomik açıdan özgür olursa o kadar zengin olur. Sadece geriye doğru, baskıcı rejimler bitcoin’i yasaklıyor. Bu özgür olmayan rejimler halkları için yoksulluk yaratmada rol oynamaktadır. Akıllı hükümetler blok zinciri ve kripto para birimlerini desteklemeye devam edecektir. Kripto para birimleri daha verimli pazarlar yaratmaya devam edecektir.
Özgür ve Ekonomik açıdan zengin ülkelerin birçoğunun Bitcoin’in varlığını kabul etmesi, bazılarının resmi olarak tanıması, Bitcoin ve Ekonomik özgürlük kavramlarının ülkeler çapında bağdaştığını bizlere gösteriyor. İlerleyen yıllarda bu durumun nasıl devam edeceğini görüyor olacağız.
Siz, Bitcoin ve Ekonomik özgürlük kavramları arasındaki bağ hakkında ne düşünüyorsunuz?
