AB ülkeleri kripto paraların vergi ve hukuki düzenlemesine başlamışken bir yandan da ciddi risk uyarısı yapıyor.
2008 yılında para piyasasına adım atan kripto para sistemi, Bitcoin ve türevi paralarla günümüzde yaklaşık 541 milyar dolarlık piyasa değerine ulaşmış durumda. Kimi uzmanların teknolojide devrim olarak nitelediği kripto paralar kimisine göre de vatandaşa “yatırım alternatifi” adı altında kurulmuş bir tuzak. Ancak herkesin hemfikir olduğu bir konu var ki o da bu paraların takip edilemiyor oluşu. Merkez Bankaları’na bağlı olmayan bu paralar, piyasayı alt üst ederken kara para aklayıcılarına da büyük kolaylık sağlıyor. Her ülkede farklı vergilendirmelere tabi tutulan kripto para sistemi için küresel bir kazanç tanımı yapan henüz yok. Ancak birçok ülke, kripto paraları mal (emtia) olarak kabul ediliyor. Peki ülkeler bu sisteme karşı nasıl önlem alıyor? İşte yanıt:
AB’den Ciddi Risk Uyarısı
AVRUPA BİRLİĞİ: Avrupa Adalet Divanı Kararına göre, kripto para mal olarak gelir vergisine tabi. Ancak bu paraların teslimi KDV’den istisna edilmiş. Avrupa Birliği Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis de, kripto paraların gerçek bir para birimi olmadığına dikkati çekerek, “Bitcoin ve diğer çeşitli sanal paraların yatırımcı ve tüketiciler açısından ciddi riskleri bulunuyor” dedi.
ABD: ABD Vergi İdaresi (IRS) tarafından yayımlanan “Sanal Para Rehberi” ile yapılan açıklamalara göre, bitcoin gibi sanal paralar varlık/mal olarak kabul ediliyor.
Yani ticari kazanç olarak vergileniyor. ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) ise geçen haftalarda sanal para birimi Bitcoin’in Borsa Yatırım Fonu olmaya yönelik başvurusunu reddetti. SEC’ten yapılan yazılı açıklamada, Bitcoin’in Borsa Yatırım Fonu başvurusunun, hileli ve manipülatif faaliyetlerin önlenmesi için gerekli şartları sağlamadığı belirtildi.
ALMANYA: Kripto paralar özel para olarak nitelendiriliyor ve 1 yıldan az sürede elden çıkarma sonucu elde edilen kazançlar vergiye tabi tutuluyor. 800 Euro’yu aşmayan veya 1 yıldan fazla elde tutulan Bitcoin satışından elde edilen değer artış kazancı Almanya’da vergiden istisna edilmiş durumda. Bu da vergi kaçakçılığına karşı alınan önlemleri zayıflatmış oluyor.
‘KAYBETMEYE HAZIR OLUN’
İNGİLTERE: İngiltere’de kripto para döviz olarak değerlendiriliyor. Döviz kazanç ve zararlarının tabi olduğu vergileme esaslarına tabi tutuluyor. İngiltere’de finans sektörünü düzenleyen ve denetleyen Finansal Hizmetler İdaresi’nin (FSA) Genel Müdürü Andrew Bailey ise hiçbir şekilde güvenli olmadığını söyleyerek kripto paralara yatırım yapanlara “tüm paralarını kaybetmeye hazır olun” uyarısı yaptı.
JAPONYA: Kripto parayı emtia olarak kabul ediliyor. Sanal para birimleri, “ödemeleri yaparken kullanılabilen ve dijital olarak aktarılabilen” varlık benzeri değerler olarak tanımlanıyor ve ticari kazanç olarak görüyor. Bitcoin satışı, 1 Temmuz 2017 tarihinden itibaren ise tüketim vergisinden istisna.
AVUSTRALYA: Avustralya Vergi İdaresi’ne göre Bitcoin, değer artış kazancı elde edilebilecek bir varlık. Bu tanıma göre gelir vergisine tabi. Diğer taraftan, kişisel kripto para işlemlerinden elde edilen kazançlar iki koşul altında vergiden istisna: Birincisi, kripto para kişisel kullanım amaçlı mal ve hizmet ödeme aracı olarak kullanılmışsa ve ikincisi, işlemin değeri 10 bin Avustralya Doları’ndan düşükse.
KANADA: Kanada Gelir İdaresi (CRA) 2013 tarihli açıklaması ile Bitcoin gibi kripto para birimlerinin Kanada yasalarına göre altın, gümüş ya da doğalgaz gibi emtia olduğunu kabul ediyor. Yani bu paralardan elde edilen kazançlar ticari kazanç olarak kabul ediliyor.
ÇİN VE RUSYA TEMKİNLİ
RUSYA: Geçen ay açıklama yapan Rusya Maliye Bakan Yardımcısı Aleksey Moiseyev, Rusya’da sanal para birimi Bitcoin ile ödemelerin yasallaşmayacağını söyledi. Moiseyev,Blockchain teknolojilerine yönelik yasallaştırma süreci üzerinde ise çalışmaların devam ettiğini kaydetti.
ÇİN: Çin kripto paraların kullanımını yasakladı. Geçen aylarda yasağın gelmesiyle Bitcoin’in kur düşüşüne uğradığı da görülmüştü. Henüz güvenliği bakımından yeterli olmadığı görüşünde olan Çin kısa zamanda yasal düzenlemeye de gitmeyeceklerini açıklamıştı.