Kripto para madenciliği bugüne kadar çevreye zarar vermekten doğal yaşamı araştırmayı zorlaştırmaya kadar birçok ilginç konuda suçlandı. Ancak saatlerin yavaşlama nedeni kadar ilginç olanı daha önce ortaya atılmamıştı. Bu aralar Orta Avrupa’da garip bir şeyler oluyor. Saatler yavaş çalışıyor. Hem de saniye kadar değil, yavaşlık dakikaları buluyor. Şimdi ise gündemdeki soru, bunun nedeni kripto madenciliği olabilir mi? Yoksa kripto madenciliği yine günah keçisi olarak mı görülüyor?
Overclock yapan madenciler saatlerin yavaşlama nedeni olabilir mi?
Overclock işlemi, ekran kartı, ram ve bellek gibi bileşenleri normalden daha yüksek hızda çalıştırma anlamında kullanılan bir terimdir. Ortaya atılan bir tez ise, bu tür işlem yapan madencilerin frekans sapmasına neden olabileceği şeklinde.
Ocak ayının ortasından beri Avrupa kıtası güç sisteminde bir anormallik söz konusu olduğu bildirildi. İspanya’dan Türkiye’ye ve Polonya’dan Hollanda’ya kadar uzanan 25 ülkeden oluşan büyük bir kemerin, yaklaşık 50 Hz değerinde ortalama bir frekans sapmasına maruz kaldığı söyleniyor. Avrupa Elektrik iletim sistemleri ağı işletmecileri (ENTSO-E), sorunun merkezi olarak Kosova ve Sırbistan bölgesini gösterdi. Fakat bu durumun nedeni henüz bilinmiyor.
Elektrik frekanslarını etkileyen güç sapmaları, güç sisteminin frekansına bağlı olarak zamanı gösteren saatlerin yavaşlama nedeni olarak görülebilir. Bunun sonucu olarak, saatlerin yaklaşık 6 dakikayı bulan gecikmelere maruz kaldığı söyleniyor. Bu yavaşlamanın tam olarak hangi sürelerde meydana geldiği bilinmiyor. Ayrıca yavaşlamanın manuel olarak düzeltilip düzeltilemeyeceği konusu da henüz netlik kazanmadı. Net olan şu ki; bu anormal durumun sorumlusu, 113 GWh değerindeki büyük enerji tüketimi. Bu büyük enerji tüketimi, Grönland’ın altı aylık enerji tüketimi ile eş değer bir rakam. Bu durumdan etkilenen aletler arasında ise merkezi ısıtma zamanlayıcıları ve fırın saatleri bulunuyor.
Bu durumun nedenini bulmak için yoğun çaba sarf ediliyor
ENTSO-E, eksik güç ve onun garip yan etkileri hakkında oldukça endişeli görünüyor. Aslında bu durum büyük bir enerji sarfiyatına neden olduğu şüphelenilen ülkelerin işbirliğini gerektiren önemli bir politik karardır. İsviçre Grid web sitesi, 50 Hz’lik güç sapmasını canlı olarak görebileceğiniz bir sitedir. Site frekans yayınına başladığında 49.970 Hz’yi gösterirken, şu an 345 sn.lik bir sapmanın olduğunu gösteriyor. Site kurucuları ise bunu şu şekilde açıklıyor:
Birçok saat elektrik şebekesindeki frekansa göre çalışır. Frekans daha yüksekse, daha hızlı çalışır, daha düşükse, daha yavaş çalışır.
Böyle büyük bir ölçekte elektriği çeken sorun hala çözülemedi. Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’na benzer bir parçacık hızlandırıcısını içeren çok gizli bir proje olabilir tezi de söylentiler arasında. Başka bir görüş ise devletin uygunsuzluğu veya yetersizliği olabilir konusundadır. Ya da bu durumun nedeni kripto madencileri olabilir. Bu konudaki şüpheler arasında ikinci seçeneğin ağır bastığı görülüyor. Sırbistan ve Kosova’daki elektrik fiyatları Avrupa’nın en ucuzları arasında yer alıyor. Madencilik fiyatlarında, bu bölgelerdeki bir Bitcoin değerinin 3.133 dolar olarak tahmin ediliyor. “Sorunları çözmek için ilk adım sapmayı durdurmaktır” diye yazıyor ENTSO-E. “İkinci adım ise, eksik enerji miktarını telafi etmektir”. Kripto madencileri henüz tüm suçlamalardan muaf tutulabilir. Ancak suçlu tespit edilinceye kadar, devasa bir yasadışı madencilik operasyonu güçlü bir olasılık olmaya devam ediyor.
